Będąc uczestnikiem kolizji drogowej (wypadku drogowego) z udziałem pojazdu posiadającego polisę w zagranicznym towarzystwie ubezpieczeń, możemy likwidować szkodę za pośrednictwem polskiego ubezpieczyciela, jako reprezentanta do spraw roszczeń. To nikt inny jak pełnomocnik zagranicznego zakładu ubezpieczeń, który przeprowadza z Polsce z upoważnienia tego zakładu proces likwidacji takiej szkody komunikacyjnej. Odnośnie samego reprezentanta do spraw roszczeń i tego gdzie jego szukać pisaliśmy poprzednio: Szkoda komunikacyjna z winy zagranicznego sprawcy… i co dalej?.
Wypłata zaniżonego odszkodowania za szkodę komunikacyjną (OC)
Przy likwidacji szkód komunikacyjnych z udziałem podmiotów posiadających polisę OC wykupioną w zagranicznym zakładzie ubezpieczeń zdarza się, że wysokość odszkodowania przyznanego, a następnie wypłaconego przez polskiego ubezpieczyciela (reprezentanta do spraw roszczeń) – jest zaniżona. Wysokość odszkodowania ustalona i wypłacona przez reprezentanta do spraw roszczeń, a więc polskiego likwidatora szkody, może nie uwzględniać wszystkich koniecznych i niezbędnych kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, w szczególności kosztów wynajmu pojazdu zastępczego na czas naprawy pojazdu uszkodzonego, czy też kosztów ekspertyzy oceniającej wysokość kosztów naprawy (kalkulacja naprawy).
Co wówczas? Podobnie, jak przy likwidacji krajowej szkody komunikacyjnej z OC sprawcy szkody, także w sytuacji szkody komunikacyjnej z OC zagranicznego sprawcy, jeśli decyzja zakładu ubezpieczeń jest na nas niekorzystna, a więc nie zgadzamy się z nią – pozostaje droga sądowa, czyli proces o odszkodowanie.
Kogo pozwać o odszkodowanie, polskiego czy zagranicznego ubezpieczyciela?
Jak nazwa wskazuje, reprezentant do spraw roszczeń, choć jest polskim zakładem ubezpieczeniowym, nie jest jednak stroną w procesie o zapłatę należnego odszkodowania za szkodę komunikacyjną. Polski ubezpieczyciel to pełnomocnik zagranicznego zakładu ubezpieczeń. To zagraniczny ubezpieczyciela na mocy zawartej polisy OC ze sprawcą szkody komunikacyjnej, odpowiada za wypłatę odszkodowania. Stroną (pozwanym) w procesie o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną z OC takiego sprawcy jest zatem zagraniczny zakład ubezpieczeń, w którym to polisa OC została zawarta.
Proces o odszkodowanie w Polsce czy za granicą?
To, że nie możemy pozwać polskiego ubezpieczyciela, będącego reprezentantem do spraw roszczeń, wcale nie oznacza, że proces o zapłatę odszkodowania nie może być prowadzony przed sądem polskim. Możliwość taką dają nam przepisy unijne, tj. przepisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12.12.2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych. W przypadku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, poszkodowany może wytoczyć powództwo bezpośrednio przeciwko ubezpieczycielowi przed sądem polskim, który będzie właściwy do rozpoznania sprawy. Sądem tym będzie sąd powszechny właściwy ze względu na miejsce zamieszkania poszkodowanego.
Ważne jest, że określenie w przepisach Rozporządzenia „miejsca zamieszkania” nie tylko odnosi się do osób fizycznych, ale także do osób prawnych, w tym spółek. Zatem, jeśli polska spółka jest poszkodowana wskutek kolizji drogowej z udziałem sprawcy ubezpieczonego w zagranicznym zakładzie ubezpieczeń, może także pozwać zagranicznego ubezpieczyciela o odszkodowanie z polisy OC przed sądem polskim, lecz właściwym wówczas według miejsca siedziby spółki.
Proces o odszkodowanie według prawa polskiego czy obcego?
Skoro, istnieje możliwość pozwania zagranicznego ubezpieczyciela przed polski sąd powszechny, jako właściwy do rozpoznania takiej kategorii spraw, to powstaje pytanie jakie przepisy sąd ten winien brać pod uwagę, skoro likwidacja szkody ma nastąpić przez zagraniczny zakład ubezpieczeń z polisy OC? Mówiąc prościej, czy do ustalania odpowiedzialności i wysokości odszkodowania w ramach OC sprawcy szkody stosujemy od razu przepisy polskie czy państwa obcego, gdzie siedzibę ma zagraniczny ubezpieczyciel, bądź gdzie wydarzyła się szkoda?
Ponownie z pomocą przychodzą przepisy unijne. Tym razem na mocy Rozporządzenia (WE) nr 864/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11.07.2007 r. w sprawie dotyczące prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych (Rzym II) możemy wykazać, że prawem właściwym do rozpoznania sprawy będzie prawo polskie, które to będzie stosował sąd polski.